Binnenvaartvervoer

 

Aan de hand van 21 stappen vindt u hier de antwoorden op belangrijke vragen met betrekking tot aansprakelijkheid in het transportrecht voor de vervoersmodaliteit binnenvaartvervoer.

CMNI
Grensoverschrijdend vervoer over de binnenwateren, waarbij de laadhaven dan wel plaats van inontvangstneming, dan wel de loshaven of plaats van aflevering in een verdragsstraat gelegen is (art. 2 lid 1 CMNI) en bij overeenkomst op binnenlands vervoer over de binnenwateren (art. 31 CMNI; zie ook art. 8:889 BW). 
 
Nederlands recht
Binnenlands vervoer over de binnenwateren (art. 8:890 BW), tenzij partijen gekozen hebben voor het CMNI (art. 8:889 BW).

CMNI
Ieder door of namens wie een vervoerovereenkomst is gesloten met de afzender (art. 1 lid 2 CMNI). Naast de vervoerder kent het CMNI het begrip ondervervoerder (art. 1 lid 3 CMNI). 
 
Nederlands recht
Ieder door of namens wie een vervoerovereenkomst is gesloten met de afzender, waaronder de tijd- en/of reisvervrachter (art. 8:890 lid 1 jo 8:892 lid 4 BW).

CMNI
Ieder door of namens wie of voor wiens rekening een vervoerovereenkomst is gesloten met de vervoerder (art. 1 lid 4 CMNI). 
 
Nederlands recht
Ieder door of namens wie een vervoerovereenkomst is gesloten met de vervoerder, waaronder de tijd- en/of reisbevrachter (art. 8:890 lid 1 jo 8:892 lid 4 BW).

CMNI
De persoon die gerechtigd is de goederen in ontvangst te nemen (art. 1 lid 5 CMNI). 
 
Nederlands recht
BW geeft geen definitie. De geadresseerde is degene aan wie de goederen contractueel moeten worden afgeleverd.

CMNI
CMNI bevat geen regeling. Art. 13 CMNI gaat in op de aflevering in geval van vervoer onder cognossement.
 
Nederlands recht
In geval van cognossementsvervoer uitsluitend de recht- en regelmatig cognossementhouder (art. 8:940 lid 1 BW) en anders de afzender en/of de geadresseerde (art. 8:939 BW).

CMNI
Vanaf het moment van inontvangstneming van de goederen tot het moment van aflevering (art. 16 lid 1 CMNI). Tenzij anders is overeengekomen vinden inontvangstneming en aflevering plaats aan boord van het schip (art. 3 lid 2 CMNI). 

Nederlands recht
Vanaf het moment van inontvangstneming van de goederen tot het moment van aflevering (art. 8:895 BW en art. 8:929 BW), maar de vervoerder kan zich vrijtekenen voor aansprakelijkheid voor belading in of na lossing uit het schip (art. 8:902 lid 1 sub a BW).

CMNI
De vervoerder is aansprakelijk voor verlies of beschadiging van de goederen, welke is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. "Goed erin; goed eruit!" (art. 16 lid 1 CMNI). Schade ontstaan vóór laden of na lossing wordt vastgesteld volgens nationaal recht (art. 16 lid 2 CMNI). 
 
Nederlands recht
De vervoerder is aansprakelijk voor verlies of beschadiging van de goederen, welke is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. "Goed erin; goed eruit" (art. 8:895 BW). De vervoerder kan zich vrijtekenen voor aansprakelijkheid voor belading in of na lossing uit het schip (art. 8:902 lid 1 a BW).

CMNI
De vervoerder is aansprakelijk voor schade voortvloeiend uit vertraging in de aflevering (art. 16 lid 1 CMNI). 
 
Nederlands recht
De vervoerder is aansprakelijk voor schade voortvloeiend uit vertraging in de aflevering (art. 8:896 BW); deze aansprakelijkheid is geen dwingend recht (art. 8:902 lid 1 BW).

CMNI
In geval van 'vervoerdersovermacht' (art. 16 lid 1 CMNI). Criterium: een vervoerder kan zich in geval van verlies van de lading tijdens het vervoer slechts met succes op ontheffing van aansprakelijkheid beroepen indien hij aantoont dat hij alle in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs van een zorgvuldig vervoerder te vergen maatregelen heeft genomen om het verlies te voorkomen. Ontheffing bij (art. 18 CMNI): handelen of nalaten van de ladingbelanghebbende bij behandeling, belading, stuwage of lossing door ladingbelanghebbende vervoer op dek of in open ruimen indien zulks is overeengekomen of in overeenstemming is met handelsgebruiken aard van de goederen ontbreken of gebrekkigheid van verpakking onvoldoende of gebrekkige merken hulp of reddingsoperaties of pogingen daartoe op de vaarwegen levende dieren, tenzij vervoerder instructies niet heeft nageleefd. 
 
Nederlands recht
Een omstandigheid die een zorgvuldig vervoerder niet heeft kunnen vermijden en voor zover hij de gevolgen daarvan niet heeft kunnen verhinderen (art. 8:989 lid 1 BW); Criterium: een vervoerder kan zich in geval van verlies van de lading tijdens het vervoer slechts met succes op ontheffing van aansprakelijkheid beroepen indien hij aantoont dat hij alle in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs van een zorgvuldig vervoerder te vergen maatregelen heeft genomen om het verlies te voorkomen. Vermoed wordt dat de vervoerder de volgende omstandigheden niet heeft kunnen vermijden (art. 8:899 BW): brand, ontploffing, hitte, koude, optreden van knaagdieren of ongedierte, bederf lekkage van lading, smelting, ontvlamming en corrosie. 'Vervoerdersovermacht'; wordt aangenomen, behoudens tegenbewijs, wanneer goederen, die door hun aard licht onderhevig zijn aan beschadiging of wanneer levende dieren doodgaan of wanneer de door de afzender in een container gestuwde goederen beschadigd zijn zonder dat de container beschadigd is (8:900 BW). Daarnaast geen aansprakelijkheid indien verlies, schade of vertraging het gevolg is van een navigatiefout, tenzij de fout is gemaakt door een persoon die niet geschikt was om het schip te besturen, of in geval van opzet of bewuste roekeloosheid van de vervoerder zelf (art. 8:901 BW).

CMNI
Ladingbelanghebbende moet bewijzen dat schade/verlies is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. Vervoerder moet 'vervoerdersovermacht'; bewijzen (art. 16 lid 1 CMNI). Bijzondere risico's van art. 18 lid 1 CMNI vormen bewijsvermoedens. De ladingbelanghebbende mag bewijzen dat de schade niet (uitsluitend) is veroorzaakt door één van deze omstandigheden (art. 18 lid 2 CMNI). 
 
Nederlands recht
Ladingbelanghebbende moet bewijzen dat schade/verlies is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. Vervoerder moet 'vervoerdersovermacht'; bewijzen. Omstandigheden genoemd in de artt. 8:899 en 8:900 BW vormen bewijsvermoedens. De ladingbelanghebbende mag tegenbewijs leveren.

CMNI
Vervoersdocument schept bewijsvermoeden; tegenbewijs door vervoerder is toegelaten. Indien een cognossement is afgegeven, levert dit alleen bewijs in de betrekking vervoerder; geadresseerde; geen tegenbewijs mogelijk tegenover derde te goeder trouw aan wie cognossement is overgedragen (art. 11 lid 3 en 4 en art. 13 lid 4 CMNI). In geval van een geldige onbekendheidsclausule bewijst het cognossement niet de afmetingen, het aantal, het gewicht van de goederen, de identificatiemarkeringen of de zichtbare staat van de goederen (art. 12 lid 1 CMNI). 
 
Nederlands recht
Het BW geeft geen bewijsvermoeden voor de vrachtbrief. Cognossement levert wel bewijsvermoeden; tegenbewijs door vervoerder is toegelaten, behalve tegenover derde te goeder trouw aan wie cognossement is overgedragen. Bewijs tegenover deze derde is wel mogelijk tegen de goede staat of gesteldheid, waarin de zaak, bij stilzwijgen cognossement op dit punt, wordt vermoed te verkeren (art. 8:921 BW). In geval van een geldige onbekendheidsclausule bewijst het cognossement niet de aard, het aantal, de maat of het gewicht van de goederen (art. 8:921 lid 2 BW).

CMNI
Bestemmingswaarde (art. 19 lid 1 CMNI). 
 
Nederlands recht
Bestemmingswaarde (art. 8:903 lid 1 BW).

CMNI
666,67 SDR per collo of andere laadeenheid of 2 SDR per kg, naargelang het hoogste bedrag. In geval van vervoer van containers, zonder vermelding van in de containers samengebrachte colli of laadeenheden, is de aansprakelijkheid beperkt tot 1500 SDR voor de container en 25000 SDR voor de goederen in de container (art. 20 lid 1 CMNI). Bij vertragingsschade: één keer de vracht (art. 20 lid 3 CMNI). 
 
Nederlands recht
€ 2,70 per kg. In geval van vervoer van onverpakt massagoed € 227 per 1.000 kg. Bij vertragingsschade: één keer de vracht (art. 8:905 BW en AMvB 11 maart 1991, Stb. 1991, 107).

CMNI
Niet uitgesloten, maar wel beperkt door de limieten van art. 20 CMNI. 

Nederlands recht
Uitgesloten (art. 8:903 lid 1 BW).

CMNI
Opzettelijk of roekeloos handelen van de vervoerder zelf, met de wetenschap dat die schade er waarschijnlijk uit zou voortvloeien (art. 21 lid 1 CMNI).
 
Nederlands recht
Opzettelijk of roekeloos handelen van de vervoerder zelf, met de wetenschap dat die schade er waarschijnlijk uit zou voortvloeien (art. 8:906 BW).

CMNI
Hogere limiet is toegelaten indien partijen deze uitdrukkelijk zijn overeengekomen, dan wel indien de aard en hogere waarde van de goederen zijn vermeld in het vervoersdocument (art. 20 lid 4 CMNI). Afwijking is verder mogelijk in de in art. 25 lid 2 CMNI genoemde gevallen. 
 
Nederlands recht
Hogere limiet is toegelaten (art. 8:902 lid 1 BW). Lagere limiet is toegelaten indien is voldaan aan de voorschriften van art. 8:902 BW. Afwijking is ook mogelijk door CMNI van toepassing te verklaren (art. 8:889 BW).

CMNI
De vervoerder is niet verder aansprakelijk dan volgens de bepalingen van CMNI (art. 17 lid 3 en art. 22 CMNI). 
 
Nederlands recht
"De aanvaller krijgt koekje van eigen deeg" (art. 8:880 jo 8:361 e.v. BW).

CMNI
Bij zichtbare schade direct (schriftelijk) en bij niet uiterlijk waarneembare schade / verlies schriftelijk binnen zeven dagen na aflevering (art. 23 lid 3 en 4 CMNI). Bij vertraging binnen 21 dagen na aflevering van de goederen (art. 23 lid 5 CMNI). 
 
Nederlands recht
Boek 8 BW bevat geen regeling.

CMNI
Zonder tijdige, schriftelijke kennisgeving van schade/verlies wordt vermoed, behoudens tegenbewijs, dat de vervoerder de goederen zonder schade of verlies heeft afgeleverd (art. 23 lid 1 CMNI). Bij vertraging is zonder tijdige, schriftelijke kennisgeving geen schadevergoeding verschuldigd (art. 23 lid 5 CMNI).

Nederlands recht
Boek 8 BW bevat geen regeling.

CMNI
Verjaringstermijn van één jaar. De termijn begint de dag volgende op die van aflevering of de dag volgende op die waarop de goederen hadden moeten zijn afgeleverd. Deze termijn kan worden verlengd door een schriftelijke verklaring. Stuiting en schorsing van de verjaring vindt plaats volgens toepasselijk nationaal recht. Extra termijn van negentig dagen voor regresvorderingen (art. 24 CMNI). 
 
Nederlands recht
Verjaringstermijn van één jaar (art. 8:1711 BW). Deze termijn kan worden gestuit (art. 3:317 lid 1 BW) of verlengd (art. 8:1701 BW). In geval van schade of verlies alsmede in geval van betaling van de vracht begint de termijn de dag volgende op die van aflevering of de dag volgende op die waarop de goederen hadden moeten zijn afgeleverd (art. 8:1714 sub b en c BW jo art. 8:1710 sub d BW). Extra termijn van drie maanden voor regresvorderingen (art. 8:1720 BW).

CMNI
Dient te worden vastgesteld aan de hand van internationale regelingen (waaronder herschikte EEX-Verordening en EVEX-Verdrag) of Rv. 
 
Nederlands recht
Het BW bevat geen regeling. Dient te worden vastgesteld aan de hand van internationale regelingen (waaronder herschikte EEX-Verordening en EVEX-Verdrag) of Rv.

Nieuwsbrief

Wilt u op de hoogte blijven van belangrijke ontwikkelingen en updates, dan kunt u zich aanmelden voor onze nieuwsbrief!

©2024 Van Traa advocaten N.v. Alle rechten voorbehouden