Wegvervoer

CMR
Grensoverschrijdend wegvervoer (art. 1 lid 1 CMR) en bij overeenkomst op nationaal wegvervoer (HR 5 januari 2001, NJ 2001, 391 "Cigna/Overbeek"). 
 
Nederlands recht
Binnenlands wegvervoer (art. 8:1090 BW).   
 
AVC 2002
AVC vormen, indien van toepassing, onderdeel van de vervoerovereenkomst. Ook mogelijk in aanvulling op de CMR (art. 3 AVC). 

CMR
CMR geeft geen definitie. Naast de feitelijke, papieren en ondervervoerder is er de opvolgend vervoerder (art. 34 e.v. CMR) en stapelvervoerder (art. 2 CMR). 
 
Nederlands recht
De partij die zich tegenover de andere partij (de afzender) verbindt de goederen over de weg te vervoeren (art. 8:1090 BW). 
 
AVC 2002
De partij die zich tegenover de andere partij (de afzender) verbindt de goederen over de weg te vervoeren (art. 1 lid 1 AVC). 

CMR
CMR geeft geen definitie. Als afzender wordt beschouwd de partij tegenover wie de vervoerder zich verbindt de goederen over de weg te vervoeren. 
 
Nederlands recht
De partij tegenover wie de vervoerder zich verbindt de goederen over de weg te vervoeren (art. 8:1090 BW). 
 
AVC 2002
De contractuele wederpartij van de vervoerder. Vermelding van een afzender op de vrachtbrief houdt niet zonder meer in dat de aldus genoemde de contractuele wederpartij van de vervoerder is (art. 1 lid 2 AVC).

CMR
CMR geeft geen definitie. Als geadresseerde wordt beschouwd degene aan wie de goederen contractueel moeten worden afgeleverd.  
 
Nederlands recht
BW geeft geen definitie. De geadresseerde is degene aan wie de goederen contractueel moeten worden afgeleverd. 
 
AVC 2002
Degene die uit hoofde van de vervoerovereenkomst jegens de vervoerder het recht heeft op aflevering van de goederen (art. 1 lid 3 AVC). 

CMR
Afzender en geadresseerde mogen vorderen. Schade in eigen vermogen is niet nodig, belang bij de vordering wel (zie bijv. Hof Den Haag 27 september 2005, S&S 2006, 139). 
 
Nederlands recht
Afzender en indien een vrachtbrief is afgegeven ook de geadresseerde (art. 8:1126 BW). 
 
AVC 2002
Afzender en geadresseerde mogen vorderen (art. 16 AVC). 

CMR
Vanaf het moment van inontvangstneming van de goederen tot het moment van aflevering (art. 17 lid 1 CMR); Zie ook HR 17 februari 2012, S&S 2012, 60 "Tele Tegelen / Stainalloy". 
 
Nederlands recht
Vanaf het moment van inontvangstneming van de goederen tot het moment van de aflevering (art. 8:1095 BW); zie ook HR 17 februari 2012, S&S 2012, 60 "Tele Tegelen / Stainalloy". 
 
AVC 2002
Vanaf het moment van inontvangstneming van de goederen tot het moment van de aflevering (art. 9 en 10 AVC). 

CMR
De vervoerder is verplicht de goederen ter bestemming af te leveren in de staat waarin hij deze heeft ontvangen ("Goed erin; goed eruit!") (art. 17 lid 1 CMR). 
 
Nederlands recht
De vervoerder is verplicht de goederen ter bestemming af te leveren in de staat waarin hij deze heeft ontvangen ("Goed erin; goed eruit!") (art. 8:1095 BW). 
 
AVC 2002
De vervoerder is verplicht de goederen ter bestemming af te leveren in de staat waarin hij deze heeft ontvangen ("Goed erin; goed eruit!") (art. 9 lid 2 AVC). 

CMR
Vervoerder is verplicht zonder vertraging te vervoeren (art. 17 lid 1 jo. 19 CMR). 
 
Nederlands recht
Vervoerder is verplicht zonder vertraging te vervoeren (art. 8:1096 BW; geen dwingend recht). 
 
AVC 2002
Vervoerder is verplicht zonder vertraging te vervoeren (art. 9 lid 3 AVC).

CMR
Schuld van rechthebbende, eigen gebrek goederen en 'vervoerdersovermacht' (art. 17 lid 2 CMR). Criterium: een vervoerder kan zich in geval van verlies van de lading tijdens het vervoer slechts met succes op ontheffing van aansprakelijkheid beroepen indien hij aantoont dat hij alle in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs van een zorgvuldig vervoerder te vergen maatregelen heeft genomen om het verlies te voorkomen; HR 17 april 1998, NJ 1998, 602 "Brada/Oegema" en HR 24 april 2009, NJ 2009, 204 "Vos/Philips". Ontheffing bij (art. 17 lid 4 CMR): open voertuigen ontbreken van (of gebrekkige) verpakking, behandeling, belading, stuwage of lossing door ladingbelanghebbende, aard van de goederen, onvoldoende merken, levende dieren. Geen ontheffing van aansprakelijkheid in geval van een gebrek van het voertuig (art. 17 lid 3 CMR). 
 
Nederlands recht
Een omstandigheid die een zorgvuldig vervoerder niet heeft kunnen vermijden en voor zover hij de gevolgen daarvan niet heeft kunnen verhinderen (art. 8:1098 lid 1 BW). Voor deze vervoerdersovermacht geldt hetzelfde criterium als bij CMR, zie hierboven. Ontheffing bij (art. 8:1099 BW) open voertuigen ontbreken van (of gebrekkige) verpakking (art. 8:1101 BW), behandeling, belading, stuwage of lossing door ladingbelanghebbende, aard van de goederen, hitte en koude bij niet overeengekomen koelvervoer, onvolledige adressering en/of merken, levende dieren. Geen ontheffing van aansprakelijkheid in geval van een gebrek van het voertuig of van het materiaal waarvan de vervoerder zich bedient (art. 8:1098 lid 2 BW). 
 
AVC 2002
In geval van overmacht (art. 1 lid 6 AVC jo. 10 lid 1 AVC). Voor deze vervoerdersovermacht geldt hetzelfde criterium als bij CMR, zie hierboven. Ontheffing bij (art. 11 AVC): open voertuigen ontbreken van (of gebrekkige) verpakking behandeling, belading, stuwage of lossing door ladingbelanghebbende, aard van de goederen, hitte en koude bij niet overeengekomen koelvervoer, onvolledige adressering en/of merken, levende dieren. Geen ontheffing van aansprakelijkheid in geval van een gebrek van het voertuig of van het materiaal waarvan de vervoerder zich bedient (art. 10 lid 3 AVC). 

CMR
Ladingbelanghebbende moet bewijzen dat schade/verlies is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. Vervoerder moet 'vervoerdersovermacht' bewijzen (art. 18 lid 1 CMR). Bijzondere risico's van art. 17 lid 4 CMR vormen bewijsvermoedens; tegenbewijs door ladingbelanghebbende mogelijk (art. 18 lid 2 CMR). Koelvervoer: vervoerder moet zorg voor onderhoud en gebruik van koel- (of warmte-) inrichting bewijzen alvorens hij beroep kan doen op aard van de goederen (art. 18 lid 4 jo 17 lid 4d CMR). 
 
Nederlands recht
Ladingbelanghebbende moet bewijzen dat schade/verlies is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. Vervoerder moet 'vervoerdersovermacht' bewijzen (zie art. 8:1098 BW jo 150 Rv). Bijzondere risico's van art. 8:1099 BW vormen bewijsvermoedens; tegenbewijs door ladingbelanghebbende mogelijk (art. 8:1100 lid 1 BW). Koelvervoer: vervoerder moet zorg voor onderhoud en gebruik van koel- (of warmte-) inrichting bewijzen alvorens hij een beroep kan doen op de aard van de goederen (art. 8:1100 lid 3 jo 8:1099 onder c BW). Zie voor bijzondere regeling bij onverpakte zaken art. 8:1101 BW. 
 
AVC 2002
Ladingbelanghebbende moet bewijzen dat schade/verlies is ontstaan tijdens de aansprakelijkheidsperiode. Vervoerder moet 'vervoerdersovermacht' bewijzen (art. 10 lid 1 AVC jo 150 Rv). Bijzondere risico's van art. 11 AVC vormen bewijsvermoedens; tegenbewijs door ladingbelanghebbende mogelijk (art. 12 AVC). Koelvervoer: vervoerder moet zorg voor onderhoud en gebruik van koel- (of warmte-) inrichting bewijzen alvorens hij een beroep kan doen op de aard van de goederen (art. 12 lid 3 AVC). 

CMR
Vrachtbrief schept bewijsvermoeden, tegenbewijs door vervoerder is toegelaten (art. 9 CMR). Geen bewijs over aantal colli en uiterlijke staat in geval van gemotiveerd voorbehoud (art. 8 lid 2 jo 9 lid 2 CMR). 
 
Nederlands recht
Geen bewijsvermoeden omtrent uiterlijke staat, indien de vrachtbrief daarover niets vermeldt. Vrachtbrief levert omtrent de te vervoeren zaken geen bewijs op tegen de vervoerder, tenzij de vervoerder de zaken en verpakking kon controleren (art. 8:1124 BW). 
 
AVC 2002
Indien de vervoerder redelijke middelen ter beschikking staan om zulks te controleren, levert de vrachtbrief bewijs, behoudens tegenbewijs, van de inontvangstneming van de zaken, en hun verpakking in uiterlijk goede staat, van het gewicht en van het aantal zaken (art. 6 lid 2 AVC). 

CMR
Afzendwaarde plus vracht, douanerechten en overige m.b.t. het vervoer gemaakte kosten. De 'fiscale schade', d.w.z. accijnzen op goederen die vervoerd worden onder opschorting van accijnzen vallen niet onder deze 'kosten' (art. 23 lid 1 en 23 lid 4 CMR) (HR 14 juli 2006, NJ 2006, 599, "Philip Morris/De Graaf").
 
Nederlands recht
Bestemmingswaarde (art. 8:1103 BW). 
 
AVC 2002
AVC bevatten geen regeling. 

CMR
Bij schade/verlies vervoerde goederen: 8,33 SDR per kg (art. 23 lid 3 CMR). Bij vertragingsschade: één keer de vracht (art. 23 lid 5 CMR). 
 
Nederlands recht
Bij schade/verlies vervoerde goederen: € 3,40 per kg (art. 8:1105 BW jo KB 17 maart 1997, Stb. 131). Bij vertraging: één keer de vracht (art. 8:1105 BW jo KB 17 maart 1997, Stb. 131). 
 
AVC 2002
Bij schade/verlies vervoerde goederen: € 3,40 per kg (art. 13 AVC). Vervoerder is verplicht binnen redelijke termijn te vervoeren (art. 9 lid 3 AVC), bij gebreke daarvan is aansprakelijkheid beperkt tot één keer de vracht (art. 13 lid 3 AVC). Bij overschrijding van een schriftelijk overeengekomen termijn is de aansprakelijkheid beperkt tot tweemaal de vracht (art. 13 lid 3 AVC).

CMR
Uitgesloten (art. 23 lid 4 CMR), tenzij opzet of bewuste roekeloosheid (art. 29 CMR). 
 
Nederlands recht
Uitgesloten (art. 8:1103 BW), tenzij opzet of bewuste roekeloosheid (art. 8:1108 BW). 
 
AVC 2002
Uitgesloten (art. 13 lid 1 AVC), tenzij opzet of bewuste roekeloosheid (art. 14 AVC). 

CMR
Opzet of roekeloos en met de wetenschap dat die schade er waarschijnlijk uit zou voortvloeien. HR 5 januari 2001, NJ 2001, 391 en 392, bevestigd in HR 10 augustus 2012, NJ 2012, 652; S&S 2012,120. Voor CMR geldt doorbreking van limiet zowel bij gedrag van de vervoerder, als bij gedrag van diens ondergeschikten en hulppersonen (art. 29 lid 2 CMR). 
 
Nederlands recht
Opzet of roekeloos en met de wetenschap dat die schade er waarschijnlijk uit zou voortvloeien (art. 8:1108 BW). Zie ook de hierboven bij CMR genoemde arresten van de HR. Doorbreking van limiet alleen bij gedrag van de vervoerder zelf. 
 
AVC 2002
Opzet of roekeloos en met de wetenschap dat die schade er waarschijnlijk uit zou voortvloeien (art. 14 AVC). Zie ook de hierboven bij CMR genoemde arresten van de HR. Doorbreking van limiet alleen bij gedrag van de vervoerder zelf. 

CMR
Hogere limiet is toegelaten indien voldaan is aan de voorschriften van art. 24 of 26 CMR (hogere waarde, bijzonder belang). 
 
Nederlands recht
Hogere limiet is toegelaten indien voldaan is aan de voorschriften van art. 8:1102 BW (afwijking bij een in het bijzonder t.a.v. voorgenomen vervoer aangegane en in afzonderlijk geschrift neergelegde overeenkomst), art. 8:1106 BW (hogere waarde) of art 8:1107 BW (bijzonder belang). 
 
AVC 2002
AVC bevatten geen regeling. 

CMR
De vervoerder is niet verder aansprakelijk dan volgens de bepalingen van de CMR (art. 28 CMR). 
 
Nederlands recht
"De aanvaller krijgt koekje van eigen deeg" (art. 8:1081 jo 8:361 e.v. BW). 
 
AVC 2002
De AVC bevatten enkel een Himalaya-clausule (art. 26 lid 2 AVC).

CMR
Bij zichtbare schade direct en bij niet uiterlijk waarneembare schade / verlies schriftelijk binnen zeven dagen na aflevering, zon- en feestdagen niet inbegrepen (art. 30 lid 1 CMR). Bij vertraging schriftelijk binnen 21 dagen na terbeschikkingstelling aan geadresseerde (art. 30 lid 3 CMR). 
 
Nederlands recht
Het BW bevat geen regeling. 

AVC 2002
Bij zichtbare schade direct en bij niet uiterlijk waarneembare schade / verlies schriftelijk binnen één week (art. 15 lid 1 en 2 AVC). Bij vertraging schriftelijk binnen één week na ontvangst goederen door de geadresseerde (art. 15 lid 3 AVC). 

CMR
Zonder tijdige kennisgeving van schade/verlies wordt de geadresseerde die de goederen in ontvangst heeft genomen geacht, behoudens tegenbewijs, de goederen te hebben ontvangen in de staat als omschreven in de vrachtbrief (art. 30 lid 1 CMR). Bij vertraging is zonder tijdige, schriftelijke kennisgeving geen schadevergoeding verschuldigd

Nederlands recht
Het BW bevat geen regeling. 
 
AVC 2002
Zonder tijdige kennisgeving wordt de vervoerder geacht, behoudens tegenbewijs, de goederen zonder vertraging in dezelfde staat te hebben afgeleverd, als waarin hij deze heeft ontvangen (art. 15 lid 2 en 3 AVC). 

CMR
Voor alle rechtsvorderingen: één jaar. In geval van opzet of bewuste roekeloosheid drie jaar. De verjaring begint: bij gedeeltelijk verlies, schade of vertraging vanaf de dag van aflevering. Bij volledig verlies, i.g.v. bedongen termijn vanaf dertig dagen na afloop termijn, en anders vanaf zestig dagen na inontvangstneming door vervoerder in alle andere gevallen (denk aan de vrachtvordering) vanaf 3 maanden na sluiten van vervoerovereenkomst (art. 32 lid 1 CMR) De schorsing en stuiting van de verjaringstermijn wordt beheerst door de wet van het gerecht waarvoor de zaak aanhangig is (art. 32 lid 3 CMR). Stuiting na(ast) schorsing is niet mogelijk; zie HR 20 december 2013, ECLI:NL:HR2013:2043. 
 
Nederlands recht
Verjaringstermijn van één jaar (art. 8:1711 BW). Deze termijn kan worden gestuit (art. 3:317 lid 1 BW) of verlengd (art. 8:1701 BW). In geval van schade of verlies alsmede in geval van betaling van de vracht begint de termijn de dag volgende op die van aflevering of de dag volgende op die waarop de goederen hadden moeten zijn afgeleverd (art. 8:1714 sub b en c BW jo art. 8:1710 sub d BW). Extra termijn van drie maanden voor regresvorderingen (art. 8:1720 BW).
 
AVC 2002
Verjaringstermijn van één jaar (art. 28 lid 1 AVC). Deze termijn kan worden gestuit of verlengd. Extra termijn van drie maanden voor regresvorderingen (art. 28 lid 2 AVC). 

CMR
Ter keuze van eiser rechter bevoegd van (art. 31 lid 1 CMR): woonplaats gedaagde plaats van inontvangstneming van de goederen en plaats van aflevering van de goederen. 
 
Nederlands recht
Het BW bevat geen regeling. Dient te worden vastgesteld aan de hand van internationale regelingen (waaronder EEX Verordening en EVEX-verdrag) of Rv. 

AVC 2002
Alleen voor vervoerovereenkomsten die binnenlands vervoer betreffen bevatten de AVC (per 1 januari 2013) een exclusieve forumkeuze voor de Rechtbank Rotterdam (art. 29 AVC).